مهر لاستیکی سالیان سال است که مورد استفاده قرار میگیرد و فناوریهای جدید هنوز نتوانستند جایش را بگیرند. تکنیکهای مختلفی برای ساخت مهر و استمپ وجود دارد؛ از برش لینولئوم گرفته تا برش چوب و حتی سیب زمینی. در ساختنی هم طرز ساخت چند نوع استمپ و مهر را یاد گرفته اید اما در این پست میخواهیم یک روش حرفه ای و کامل برای ساخت مهر لاستیکی را آموزش بدهیم.
بهترین ابزار برای ساخت مهر حرفه ای، دستگاه برش لیزری است. اگر میخواهید ساخت مهر با روش حرفه ای را یاد بگیرید، این آموزش ساخت کارتان را راه میاندازد. البته دسترسی نداشتن به دستگاه برش لیزری به این معنی نیست که نمیتوانید مهر لاستیکی بسازید. یکی از ساده ترین متریالها برای ساخت مهر لاستیکی لینولئوم است که حکاکی روی آن آسان است. اگر به لینو هم دسترسی ندارید، میتوانید از لاستیک زیره کفش استفاده کنید و طرح مهرتان را روی آن پیاده کنید.
گام اول : وسایل مورد نیاز
وسایل مورد نیاز
- لاستیک (اگر از برش لیزری استفاده میکنید، باید لاستیک متناسب با دستگاه تان را انتخاب کنید)
- چوب (برای ساخت دسته)
- روغن جلا
- چسب
- پد جوهر
ابزار مورد نیاز
- دستگاه برش لیزری
- ماشین تراش
- کاغذ سنباده
- اره
گام دوم : مهر را طراحی کنید
قبل از اینکه ساخت مهر را شروع کنید، باید طرح مورد نظرتان را در نرم افزارهای طراحی (یا روی کاغذ) پیاده کنید. بعد از اینکه طراحی مهر تمام شد، حتماً تصویر نهایی را بچرخانید. اگر در این مرحله اینکار را نکنید، وقتی روی کاغذ مهر میزنید طرح برعکس خواهد بود.
انواع مختلف دستگاههای برش لیزری، تنظیمات و قابلیتهای مختلفی دارند. به همین خاطر نمیتوان یک دستوالعمل واحد برای تمام آنها ارائه کرد. فقط این نکته را بدانید که حکاکی نباید بیشتر از دو سوم ضخامت لاستیک را بگیرد. اگر دستگاه تان تنظیمات ساخت مهر را بصورت پیش فرض دارد، حتماً از آن استفاده کنید. دستگاههایی که این قابلیت را دارند، مهر را با برش مخروطی کوچکتری میسازند که باعث میشود اثر مهر بهتر و با جزییات بیشتری همراه باشد.
گام سوم : لاستیک را ببرید
حالا باید لاستیک را در دستگاه برش لیزری قرار بدهید. لاستیکهای موجود در بازار انواع مختلفی دارند و برخی از آنها برای دستگاه برش لیزری مناسب نیستند. حتماً لاستیکی را انتخاب کنید که بتوان آن را با لیزر سوزاند.
اگر نتوانستید لاستیک مناسب برای برش لیزری پیدا کنید، میتوانید از چوب یا لینولئوم (و حتی کفی کفش!) استفاده کنید و طرح مهر را با دست روی آن حکاکی کنید. این روش ساخت مهر لاستیکی زمان بیشتری میبرد اما نتیجه قابل قبولی دارد. در کار دستی صبر و حوصله حرف اول را میزند.
بعد از اینکه طرح مورد نظرتان را روی لاستیک حکاکی کردید و آن را در اندازه مناسب بریدید، باید تکههای اضافی باقیمانده از برش لیزری (یا دستی) را پاک کنید. میتوانید لاستیک را بشویید یا از سشوار استفاده کنید.
گام چهارم : دسته مهر را بسازید
هیچ مهری بدون دسته کامل نیست. میتوانید مهری که در مرحله قبل ساختید را به هر چیزی بچسبانید اما وقتی خودتان دسته را بسازید، نتیجه کار کاملاً حاصل تلاش خودتان است.
بهترین متریال برای ساخت دسته چوب است. یک تکه چوب بردارید و با هر ابزاری که دارید آن را شکل بدهید. ما از ماشین تراش استفاده کرده ایم اما یک تکه چوب را با کاتر هم میشود شکل داد. با هر روشی که میتوانید چوب را شکل بدهید؛ فقط یادتان باشد خیلی کمال گرا نباشید چون ممکن است وقتی به خودتان بیایید که چیزی از چوب تان باقی نمانده است.
بعد از اینکه دسته چوبی را ساختید، روی آن را خوب سنباده بزنید و صاف کنید.
هنگام ساخت دسته دقت کنید که اندازه دسته خیلی بزرگتر یا کوچکتر از خود مهر لاستیکی نباشد و با آن تناسب داشته باشد. کف دسته باید به اندازه چسباندن مهر جا داشته باشد.
گام پنجم : به دسته روغن جلا بزنید
وقتی کار ساخت دسته تمام شد، باید روی دسته روغن جلا بزنید. البته این مرحله جزو مراحل اصلی ساخت مهر نیست اما ظاهر مهر را بهتر میکند. روغن زدن به دسته و نگه داشتن آن بصورت همزمان سخت است. به همین خاطر توصیه میکنیم یک تکه چوب کف آن بچسبانید تا کار گیره را بکند و نگه داشتن دسته را ساده تر کند. برای چسباندن این گیره یک قطره چسب قطره این کافی است چون بعداً باید آن را جدا کنید.
یک لایه نازک از روغن جلایی که انتخاب کرده اید را روی دسته بزنید. وقتی لایه اول خشک شد، با سنباده نرم روی دسته را سنباده بزنید و یک لایه دیگر روغن بزنید. این روش روغن کاری بهترین نتیجه را میدهد و توصیه میکنیم در پروژههای نجاری هم از آن استفاده کنید.
وقتی لایه دوم هم خشک شد، گیره چوبی را بشکنید و از کف مهر جدا کنید. اگر لازم بود با چاقو یا سنباده رد چسب کف دسته را تمیز کنید.
گام ششم : لاستیک را به دسته بچسبانید
حالا باید مهر لاستیکی را به دسته چوبی بچسبانید. لاستیک بخاطر خاصیت ارتجاعی و نرم بودن خیلی سخت به چوب میچسبد و به همین خاطر باید از چسب قطره ای قوی استفاده کنید. میتوانید از چسبهای مخصوص کفاشی هم استفاده کنید تا مطمئن شوید اتصال مهر و دسته به اندازه کافی قوی است.
یک لایه نازک چسب به کف دسته و پشت لاستیک بزنید و آنها را بهم بچسبانید. مهر و دسته را کمیدر دست تان نگه دارید، تا چسب سفت بشود. هنگام چسباندن دو قطعه به هم دقت کنید که درست روی هم تراز باشند. اگر اشتباهی رخ بدهد، فقط چند ثانیه برای اصلاح آن وقت دارید.
مهر لاستیکی آماده است
مهر لاستیکی که با این برش لیزری میسازید، کیفیت کافی را دارد و میتوانید مهره شرکت، کارخانه یا تولیدی تان را با آن بسازید. کیفیت روشهای دستی ساخت مهر به وقت و دقتی که صرف میکنید، بستگی دارد.
حالا میتوانید استمپ را بیاورید و از مهری که خودتان ساخته اید، استفاده کنید.