اگر اهل گردش در طبیعت و مسافرت هستید، حتماً با دردسرهای گرم کردن آب یا آب کردن مواد غذایی یخ زده آشنا هستید. با این ساختنی می‌توانید با کمترین زمان یک وسیله برای گرم کردن آب درست کنید که برای کارکردن فقط به نور خورشید نیاز دارد: آبگرمکن خورشیدی. اگر با شنیدن نام این ساختنی یاد آبگرمکن‌های بزرگ افتاده اید و از ساخت آن پشیمان شده اید، نگاهی به تصویر زیر بیاندازید. این آبگرمکن برای مسافرت و گردش در طبیعت و مصارف فردی ساخته شده است. این آبگرمکن بسیار کوچک و سبک است و حمل آن آسان است. با این ساختنی می‌توانید فقط در عرض چند ساعت آب را به دمای 91 درجه سانتیگراد برسانید.
گام اول: وسایل موردنیاز
- یک بطری HDPE (پلی اتیلن سنگین) با گنجایش 500 میلی لیتر
- صفحه رفلکتور انعطاف پذیر (هرچه درخشان تر باشد، بهتر است)
- یک بطری پلاستیکی بزرگ که از وسط به هم پیچ می‌شود (پیدا کردن این بطری سخت است؛ می‌توانید بجای آن از بطری نوشابه 1 لیتری یا بطری نیم گالن مربعی استفاده کنید)
- چسب بزرنتی فلزی
- چسب پهن معمولی
- نوار ولکرو
نکته ای درباره بطری‌ها
برای ساخت این آبگرمکن می‌توانید از 5 نوع بطری مختلف استفاده کنید؛ اما بطری داخلی که با آب در تماس است باد حتماً HDPE (یک نوع پلاستیک تیره نیمه سخت) باشد. بطری‌های نوشابه از پلی‌اتیلن ترفتالات ((PET ساخته می‌شوند؛ PET وقتی گرم می‌شود ممکن است DEHP که نوعی ماده سرطان زاست، تولید کند. بطری‌های لکسن (پلاستیک‌های شفاف که معمولاً هم رنگی هستند) ممکن است حاوی مقدار کمیBPA باشند که روی هورمون‌های شما تاثیر بگذارند (ترکیب این ماده شبیه به استروژن است). بطری‌های PVC (پلى وینیل کلراید) و پلی استیرین هم مواد سرطان زا آزاد می‌کنند. پلی پروپیلن یا LDPE یک انتخاب سالم و ایمن است.
در این تصویر می‌توانید بطری‌های خارجی جایگزین را ببینید. یکی از بطری‌ها، بطری نوشابه PET ا لیتری است که کف ان به اندازه 5 سانتیمتر بریده شده و از یک طرف با نوار بزرنتی وصل شده است. با اینکار می‌توانید ته بطری مشکی HDPE را وصل کنید.
گام دوم: بطری محفظه را آماده کنید
بطری محفظه بطری داخلی است که برای جذب گرمای تولید شده توسط رفلکتور استفاده می‌شود. بطری بیرونی در حکم عایق عمل می‌کند. خود این بطری قابلیت عایق کمی‌دارد و در واقع هوای میان بطری‌هاست که وظیفه عایق را انجام می‌دهد. اگر هوا خیلی گرم باشد، بطری بیرونی لازم نیست و می‌توانید آن را جدا کنید.
همانطور که در تصویر می‌بینید بطری محفظه آبگرمکن ما یک بطری HDPE 500 میلی لیتری با دهانه بزرگ است. اگر رنگ بطری مشکی نسیت، آن را با یک اسپری مشکی رنگ کنید. اینکار به جذب گرما توسط آب داخل بطری کمک می‌کند. حتماً کف بطری را هم رنگ کنید. گنجایش بطری را با توجه به نیازتان تعیین کنید؛ 500 میلی لیتر برای دو کوهنورد یا مسافر کافی است.
گام سوم: رفلکتور را آماده کنید
یک توری پنجره خیلی روشن پیدا کنید و یک مستطیل 50 در 60 سانتیمتری از آن ببرید. حدود 15 سانتیمتر از هر یک از قطرهای مستطیل را ببرید. با استفاده از چسب برزنتی فلزی قسمت انتهایی هر یک از برش‌هایتان را محکم کنید (اینکار را از طرف براق انجام دهید و چسب معمولی را هم روی طرف دیگر رفلکتور بزنید).
روی چهار گوشه مستطیل از طرف براق نوار ولکرو بچسبانید و و چهار تکه از این نوار را هم کمی‌پایین تر از نوارهای گوشه بچسبانید.
گام چهارم: بطری عایق بیرونی را آماده کنید
هدف اصلی از ساخت بطری بیرونی این است که برای بطری داخلی مثل یک فلاسک عایق عمل کند و از سردشدن سریع آن بعد از گرم شدن جلوگیری کند. ما بطری پیدا کردیم که در واقع دو بطری است که به هم پیچ می‌شوند. این نوع بطری‌ها بهترین گزینه ممکن هستند زیرا براحتی می‌توانید بطری داخلی را درون آنها بگذارید. اگر به این نوع بطری دسترسی ندارید می‌توانید از بطری‌های شیاردار یا بطری نوشابه استفاده کنید (دقت کنید که تمام این بطری‌های از جنس PET هستند). دقت کنید که بطری بیرونی باید حتماً شفاف باشد تا مانع از عبور نور نشود.
اگر می‌خواهید از بطری نوشابه استفاده کنید، قسمت انتهایی بطری (درست جایی که بطری شروع به منحنی شدن می‌کند) را ببرید. سپس با استفاده از چسب یک لولای بیرونی ایجاد کنید. با اینکار طرف مقابل لولا خودش در قسمت بالای بطری داخلی قرار می‌گیرد. یک دستمال سفره مچاله شده را کف بطری قرار دهید (بهتر است از کمی‌نئوپرن استفاده کنید تا کف بطری هم عایق شود). حالا بطری داخلی را داخل قسمت پایینی بطری نوشابه قرار دهید و دو قسمت بطری را روی هم قرار دهید.
می‌توانید از بطری‌های آب یا آبمیوه بزرگ هم استفاده کنید.
گام پنجم: ترکیب نهایی
حالا باید بطری داخلی سیاه را با آب پر کنید و آن را داخل بطری عایق بیرونی قرار دهید. حالا بطری‌ها را وسط رفلکتور قرار دهید و کل سازه به سمت خورشید بگیرید. همانطور که در تصویر می‌بینید چند شکاف هم در قسمت تقویت شده رفلکتور ایجاد کرده ایم تا بتوان در مواقه لزوم آن را آویزان کرد. به این ترتیب می‌توانید هر وقت که خواستید به کوله پشتی تان ببندید؛ به این ترتیب بدون اینکه نگران افتادن غذا و آب باشید، در حین راه رفتن می‌توانید مواد غذایی را گرم کنید.
گام ششم: نتیجه کار
همانطور که می‌بینید این آبگرمکن مسافرتی می‌تواند آب را خیلی گرم کند. همانطور که در تصویر پیداست یکی از نمونه‌هایی که ما با بطری کوچکتر ساخته بودیم، آنقدر گرم شد که پلاستیک را آب کرد و با بخار کردن شکل بطری داخلی را عوض کرد.
در انتهای این ساختنی نتیجه آزمایش‌هایی که روی اجزای این آبگرمکن بصورت جداگانه و کل آبگرمکن انجام دادیم را برایتان نوشته ایم.
هنگام انجام این آزمایش دمای محیط 28 سانتیگراد بود. بعد از 100 دقیقه، دمای بطری سیاه داخلی 46 سانتیگراد، دمای بطری داخلی روی رفلکتور 67 سانتیگراد و دمای کل آب گرمکن (بطری داخلی و خارجی و رفلکتور) 82 سانتیگراد شد. نقش بطری خارجی در هوای خنک بسیار مهم است زیرا از سرد شدن و از دست رفتن گرما جلوگیری می‌کند.
این سیستم در 2 ساعت دمای آب را به 91 سانتیگراد می‌رساند.
